𝑮𝑨𝑴 𝑮𝑰𝑴𝑵𝑬𝑰 𝑻𝑯𝑼𝑺𝑶𝑯 𝑳𝑨𝑯𝑲𝑯𝑶𝑴 (in Thadou-Kuki)

(𝐿𝑜𝑙ℎ𝑖𝑛𝑛𝑎 𝑃𝑎𝑘𝑎𝑖𝑦𝑎 𝑘𝑜𝑛 𝑎ℎ𝑖)

𝑵𝒐𝒗𝒆𝒎𝒃𝒆𝒓 14, 2023 (𝑻𝒖𝒆𝒔𝒅𝒂𝒚) --- Thusoh sim jouse nabon chauvin nilhahpha kahin peuve. Nitin a eiho het dinga pha isuhkhom banjom in tunia thilsoh ihet hou anasim kit tauve.

1. Janhi nikho a Pu Thongsei Haokip @ TS Haokip, Defence Secretary, KNO/KNA  in damlou jeh a New Delhi mun a a-insung mite leh anam mite eina dalhah uhi nampi adingin it a um lheh jengin apamai lheh jengin ahi. Centre Government le KNO/UPF in Talk anei ban laitah uva, thuning thukah hetgilna nei mi leh Signatory member Top leader khat in eidalhah u ahi jeh in apamai naleh aman tam naho hi seijou thei ahipon ahi. 

Tuni chun along damsa chu New Delhi a um Kuki Inpi, Delhi & NCR, KSO Delhi le kiloikhomna dang dang ho hapan najal in Indira Gandhi International Airport, New Delhi apat in Huilengkong chungah ahin po uvin, Aizawl Khopi chan ahin pol hung un ahi. Aizawl apat Kangnei (Gari) a Lamka khopi ahin po kit uvin tuni jan lang leh Inmun ahin poh lut diu ahi. Aman eidalhah nao hi muntina a Namsunga nam gollhang hon ama ama camp cheh ah Nampi Lunlai khat hinan Nampi min  in jana Salam anapeuvin ahi. Hiche toh kilhon chun 3rd Battalion Sinai Camp mun'a um Kuki Army hon aum talou Pu TS Haokip lhahna kin gon ana mang'un ahi. 

Kuki National Organisation, KNO Defence Secretary Pu TS Haokip in Cancer natna jeh a eina molliem San nau chung ah 3rd Battalion Sinai Designated Camp a um Kuki Army hon lhahna kin ana nei uvin ahi. Kin gon chu Camp Secretary Pu Paolien Haokip in ana lamkai in, ahoulimna ah aum talou Defence Secretary Pu TS Haokip in adamlaiya Organisation ding leh Kuki nam adia apan lah dan thu ah houlimna chom cha ana neiyin, ahomtho naleh a it dan thuphon ana neitoh kilhon in adalhah a insungmite jouse Chung Pathen in lungmon naleh lhamon na bukim hinpe jing tahen tin jong lhamon na thuphon jong ana neiye. Gal le tol lai ahi jeh in Nam Sepai jouse Frontline ah Kukite gam huhbit din Duty apo uvin, hijongleh Camp mun na um cheng in NAM SEPAI lamkai Pu TS Haokip chu Pummei jin lhahna jong ana nei uvin ahi. 

Kin gon chaijin, Pu Paolen Khongsai, Chaplain Sinai Camp in Pu TS Haokip in adalhah innsung mite din Pathen heng ah taona ana neijin Condolences program chu ana mang chai uve. Hiche keu hilouvin  Gamnom Camp a um 7th Battalion Kuki Army hon jong  Nam Sepai lamkai Pu TS Haokip Defence Secretary KNO Lhahna ana neiyun ahi. Kangpokpi District Lhungtin Sub. Division a um 7th Battalion Kuki Army, KNO-KRA Nam Sepai hon jong tuni chun aum talou Nam Sepai lamkai Pu Thongsei @ TS Haokip, Defence Secretary, Kuki National Organisation, KNO lhaha Condolences program ana mang uvin ahi. Gamnom camp mun na Nam Sepai lamkaipu lhahna Condolences kigon chom cha chu Home Secretary KNO/KRA in ana makaijin, aum talou Pu TS Haokip, Defence Secretary KNO hi nampi adia lamkai poimo tah leh Kukite makho ding gelkhohna jal a pan la kineppi umtah lamkai khat chu ahi in, aman gal laitah a eidalhah uhi Thom Hao aumna chung chon a Kuki Nam mite ding a vangsetna lentah chu ahi ati. 

Pu TS Haokip longdamsa hi jing nikho November 15, 2023 (Wednesday) nikho leh achenna inmun B. Vengnom a Houthu dol a kilamkaina a Houbung mite makaina a Loupi tah a vuilemna umding ahitai. 

2. Janhi November 13, 2023 (Monday) ni a Meitei ten thu khat anakithan sah uvin hichue ahileh  Ningthoukhong leh Thinungei area akona phone ana kihou nauvah Leimata langa um Meitei tehse mini chu ageina kihe louvin a umtai atiuve.  Hiche ageina kihelou Kuki hon atha hiding aginmo teniu chu :- Pukhrambam Birchandra Singh(75) of  Ningthoukhong ward no 8, amahi ajipa ahi atiuvin chule khat chu  Sagolsem Pishakmacha Devi(70+) of Thinungei Ward No. 6, Meitei pa dinga aji anina nu ahin amani hi ni 5 masanga kihol mo lhon ahitai ativuin ahi. Chule amani hi a Mobile phone lhonjong ni 5 masanga pat che talou ahi atiuve. Pukhrambam Birchandra Singh hi Power House Leimatak a worker khat hin anatoh na kon a retired anahi ahitai akiti. Ajia masa nu hi Ningthoukhong ho ahin tua aji thah nuto hin Court marriage anabol lhon ahi akiti. Thuboi masanga pat a Leimatak a umlhon ahi akitin, tuhin OC Loktak lamkai nan ahol uvin hinlah a um na cheh akimu jou poi atiuve. Tunjong amani hi akihol jing in hinlah ageina lhon akimu jou naipoi tin Youth of Manipur ten aseijun ahi. 

3. Janhi November 13, 2023 chun  University Grant Commission (Minsitry of Education, Govt. of India) Bahadur Shah Zaffar Marg, New Delhi a kon  Memo No. F.2-10/2023(AC-Policy) dated 13 Nov. 2023  dungjui in UGC in  Manipur University chu lekha ana thot in, Churachnadpur a um Rayburn College, BSF Gangpimual Churachandpur Manipur – 795006, affiliated to Manipur University chu nikho 30 kah a Conferment of Autonomous Status grant ana bol dingin hetsahna ana neitan ahi. Hiche hi Kuki-Zo chate dia kipa umtah hung hiding ahi. Hiche College in Autonomous Status amuthei nading dan hi UGC in November 3, 2023  nikho a Delhi mun a meeting ananeija kona recommendation chu approved anabol ahitai. Hiche hi kum 5 adia academic session – 2024-2025 to 2028- 2029  hi Clause 7.4 of the UGC (Conferment of Autonomous Status Upon College and measures for  Maintenance of Standards in Autonomous Colleges) Regulation, 2023 dungjuia amu thei ahi.  Tuhin Conferment hi hichet hih lai jong leh aban process ahung chelhah nading nikho hi sot talou ahin kipa umtah ahitai. 

4. Tuni chun COTU in Press Note apehna ah, Govt. Authority hon Kuki-Zo mini themmona beija Police in anama tuva, alha doh nadiuva ngehna anakinei jing ahin hinlah Economic Blockade jong ana kikouvin hiche a jong akingehna ho nahsah in anei deh pouve tin Government themmo achan in ahi. Kiphinna kibol a themmo na neilou teni kiman teni ahinlha doh lou jeh uva jing nikho 15th November 2023 apat National Highway teni i.e NH-2 le NH 37 teni a Economic Blockade phat tep louva kibol kit ding ahitai tin phondohna ananei tauvin ahi. Gamsung mipi te jousen hiche tohgon hi a support cheh diuvin temna jong ahi neijun ahi. 

5. Saikul-Molvom Road chungchang a hetsah le temna chu ahileh  jing nikho leh Kaithelmanbi-Saikul Road chu jinglam nidan 10:00am - 4:00 pm sung lampi kikhah chah kheh ding ahi. Akisei phat sunga hi Molvon kho kom’a lamtou laitah chu kisem ding ahin, hijeh chun Gari ahung aumleh akisem chai tokah a aga ding ahijenge. Lampi kisem nalai tah hi apel na dimun um louna laitah ahi tin Finance Committee Saikul in hetsah na ahin neije.

6. Jing nikho November 15, 2023 tengleh ITLF ho makai na a Lamka Khopi sunga Mass Rally um ding ahi. Hiche Mass Rally hi Mass Rally Against the Atrocities on Kuki-Zo Tribals ti thupi noija kijotna umding ahi. Khopi sungleh gamsunga cheng Kuki-Zo chate jousen amun a che a pan lah cheh dingin temna leh hetsah iviuve. Ahi thei leh hiche Mass Rally ajao ding jousen Personal Integrity le Community Integrity hoitah a maintain cheh ding, jat le nam sung kah a kihet khel nathei leh engset kahnset lunggel neilou hel a kilungkhat tah a Indian National Flag talou Flag dang mancha a engkhan le gitlou ibol thei loudiu ahi.

7. Tunikho November 14, 2023 (Tuesday) hin  Churachandpur/Lamka SP Karthik Malladi  hi Thoubal SP toh Sugnu ah meeting ananei uvin ahi.  Asunga ipi agenda uma meeting anei uham tivang het chen a um naipoi. Boi kipat til apat ana kikhah chah  kheh Sugnu Lei a thopla kikhah chah kheh chu ipi iti dan a SP Churachandpur in appal keh ham  tihi lungdam umlou khat  chu ahi. Ajeh chu hihce Sugnu mun hi main buffer Sone leh Red Zzone khat ahin gamkai volunteer ho phalna beija hiche gamsung appal keh hi phamo akisai tin Makhao Area Defence committee, Sangaikot Defence Committee chule Sangaikot Block Chief Association hon anaphongdoh uvin ahi. Chura-Sugnu Bridge hi ki boilaitah a chu Meitei ten ahallhah u ahin, chujeh a side teni hi amun a um Centre Force's hon alangto gel a koima che le vale nathei lou dia thopal/fencing akibol cheh u ahin nomphu a Lamka SP pan aphet  lhah sah  uva Sugnu a meeting aneiju ahi khonunga thilse hung soh thei ahi. Hiche jeh hin agamsung mihon nopmo aki salheh in tunung tuma leh information beija ahin velbol kit leh thilse hung lhung ding jouse Churachandpur/Lamka SP Karthik Malladi in mo akipoh ding ahi tai tin N.Baite Cluster Commander, Makhao Area Sangaikot Block in phondohna ahin neije.

8. Tunia Lomlhang Som in Ukha Loikhai Village document (Patta0 kiguhdoh thua thuphon Ref. No. 01/LLS/PR/2023 dated 14th November 2023 abolna ah, Churachandpur District Administration in  Ukha Loikhai te Land Ownership document (Patta)  ho Manipur Police ho mangcha a collect ahung bol nau chungah sangtah in demna ahin neijun ahi. LLS in Pu Thenkhomang Haokip, chief of Ukha Loikhai, Thangting Lhaang gamneipa koma Chief Minsiter kom jenga jong gam lekha ho apeh loudia ana kisei sa ahitai ati. Kuki-Zo te chenna Songppi- Lamka (Ccpur), Pherzawl, Kanggui (KPI)Chandel, Tengnoupal leh Ukhrul-Kamjong District  ho henga hetsah chu ahileh ipi thu umjongleh Gam lekha Land Ownership documents  kiti phot phot chu Manipur Government komapeh lut louhel ding ahi tin jong hetsah na ahin neijun ahi.

9. Janhi langa pat Mynamar Junta Army holeh PDF/CBA/KNA-B ho kah a kikaptona achelhah jing jeh in Mizoram Police hon Myanmar Army mi 42 ho in gamsung ahinkho khel jeh un ana man tauve. Hiche Myanmar Army ho Mizoram Police in anamat ho chu  ana henden uvin tuni chun Assam Rifles ho khut ah pehdohna ananei tauve. Chua kon chun Assam Rifles hon Camp a ana umsah un chomkhat jouvin Ministry of Home Affairs order dung jui in hiche Myanmar army 42 hochu Indian Sepay Assam Rifles hon Helicopter mangcha in Myanmar Gamsugn mama ah ana lethah lut tauve tin Mizoram Inspector General of Police Shri Lalbiakthanga Khiangte, IPS in hetesahna aneijin ahi. Hiche kikaptona achun Myanmar Army hon Mizo-Myanmar Boder lah Bomb ana kheh nauvah Mizoram jong anatongkha e akitin ahi. Chule tulah hi Mizoram-Myanmar  Border dunga Junta Army tampi jong PDF khut ah surrender ana kibol uvin ahi. Tu masang jepa jong Myanmar Sepoy toh pangkhom  Meitei militants phabep jong Aivom kho outer Manipur a hung jamlut uva, Sehlon a Assam Rifles Camp a ana jamlut u ahitai.

10.   Tunia KKL teng ngehna ahin nei nauvah ahunglhung ding Jing nikho 15/11/2023 (Wednesday) nikho  a ITLF in Public Rally /shutdown aboldiu le PU TS HAOKIP ( Defence Secretary KNO) long damsa vuilem na kin achen na B. VENGNOM khomun a  a um ding akitokhah tah jeh in volunteer ho heng a kahin ngeh nom uchu , Jaumtah lamkaipu longdamsa jabolna le vuilem na kingon a hung kalsong ding insungmi hitahen,angailut aloi apai te ho hitahen, neina hetthem peh uva ana suboi lou ding le ana lhakang ding in KUKI KHANGLAI LAWMPI min in ngehna kahin bol uvin ahi.  Muntin a NAMPI ngailu volunteer hon kataonao moltah hi neina sanpeh uva neina suhboipeh loudiu kinem in avel in kahung taokit e tin Information & Publicity Department KKL - GHQ in ahin neijun ahi. 

11. Janhi chun Meitei students kiloikhomna 6 hon Manipur a boin  toh internet kiikha hi  akimat na a um tapon agang thei pen a Mobile internet govt.in alha din gihna anei tauve. Mobile internet akikha vangin ammihaosa alen alal jousen Broad band aman jeh uvin akimu ding akiso ding jouse akiso thou thouve atin hiche hi gamsung kgantouna asuh nem joh ahi tin hetsahna le gihna aneijun ahi. 

12. Jing nikho Nov. 15, 2023 (Wednesday) jinglam nidan 11 tengleh Zomi Council Steering Committee makaina a Zoro Home Department, Zomi Council Cabinet Committee, Zomi Council Steering Committee, Zomi Chief Assn, Guite Kaul Chief Assn hon IDP thu a ZCSC HQR Hebron Veng New Lamka kihouna anei diu ahi. 

-0-

Share:

No comments:

Post a Comment

Comments not related to the topic will be removed immediately.

Recent Posts

Popular Posts

Articles

SUBSCRIBE

Thangkhal Bible in Mobile

Mobile phone a Thangkhal NT Bible koih ding dan

Read Thangkhal NT Bible

JOIN KV fb

ZOMI FINS

PHOTO GALLERY

THANGKHAL COSTUMES
TBCWD TOUR 24-Sept-2022
Kulhvum Prayer

Blog Archive