MOTHER TERESA: TANGTHU TOM KIM

MOTHER TERESA ci-in a tam zawte in i theih, Agnes Gonxha Bojaxhiu pen August 27,1910 in Albania gamah piang hi. Unau nga lakah a naupang pen ahi hi. Primary school a kah lai panin biakna lamah lunglut mahmah hi.

Kum 12 a phak ciangin gam dangah Pasian nasem dingin Pasian'tung panin sapna ngah hi. Jesuit Missionaryte kiang panin India gam-a Pasian nasepna report a ngaih khakna pan India gam ah mi cimawh leh gentheite huhnopna lungsim hong nei hi.

Kum 18 a phak ciangin India gamah Pasian nasem minthang "Sisters of Loreto" kici Dublin, Ireland ah Headquarter a nei, numei pawl zom hi. Hih munah a om lai-in mangpau a siam loh banah zahkai lua hi. Numei mawkmawk khat hi lel a, leitungah a pian' a manphat lam zong thei lo hi.

Hun sawtpi panin sunmang in a neih mah bangin kum 1929 ciang Darjeeling, India a Sisters of Loreto-te Pasian nasepna huh dingin kisawl hi. Tua panin kiciamna nei a, Teresa of Alvia leh Terese of Lisieux pahtawina kawmin "Mary Teresa" kici hi. Mother Teresa cih min hong ngahna leh hih thu hang ahi hi.

India gam hong tun' khit nunga kipanin St. Mary's High School ah kum 15 vilvel sung sangsia sem hi.
September 10, 1946 in Darjeeling zin ding meileeng (train) a tuan' lai takin Pasian sapna ngah hi. Sangsia a sepna khawlsan a, India gam-a mi cimawh leh gentheite adingin nasem dingin Pasian in sam hi.

Ama' gen danin, "Na khempeuh paisan a, mi cimawh leh genthei pente panpih in Khris nungzui dingin sapna ka ngah hi" ci hi. A sapna ngah pen ama' adingin kician mahmah hi. Ahi zongin a lawhcin'na dingin ama' lam panin haksatna tuamtuam tampi tak mah a tuah na om hi.

Bang hang hiam cih leh a pawlpite in tua bang community thak din' khiatsak ding phal lo uh hi. Calcutta Archbishop kiangah thupuak liang hi.

Kum 1948 in Vatican in Sisters of Loreto paikhiatsan-a Archbishop makaihna nuai-ah ama' min tawh Pasian nasepna a pat theihna dingin phalna pia hi. Tua a kipan Mother Teresa in India numeite mah bangin Sari leh khedap (Sandal i cihte) tawh kizem hi. Lam kiim lam pam ah kuamah phawk khak lohte kiangah Pasian' nasep hong kipan hi.

Medical Training a zawh siang khit ciangin Missionaries of Charity phuankhia gemgam hi. A Pasian' naseppih member dangte zong amah bangin khasum sang loin (mawkna) nasem dingin kipiakhia uh hi.

A tup leh ngimna lian pen uh pen ama' genna ah, "Gilkial, silh leh ten ding nei lo, teen'na ding nei lo, khebai, mittaw, mi phaak, kuamah thudon loh leh a it ding mi a om lote, tangpi tangta kipawlna (society) panin mi kipaampaihte, society adinga a nawngkai leh kuama'n a thusim lohte kep leh khoi dingin in ka ap hi" ci hi. Mi gentheite dai kil kal-a tengte' tate lai sinsak in, cidamna ding hilh hi. Cina leh teeksiate thungetsak in vaan tawntung hi.

Missionaries of Charity nasepna kum 1952 in nasia takin Pasian in thupha pia hi. Tua kum in Calcutta a Hindu temple khat ah a kem ding a om lote omna ding suaksak zo hi. Hih Temple a luahna hang uh pen Pasian' mitmuhna ah mihingte' manphatna kibang hi cih a lahna uh hi. Teeksia leh cina gimte buaipih a kul leh buaipih ding, a nei lote kiangah zahtakna leh itna kilatsak ding" cihna hi. Mother Teresa in mi genthei leh mi cimawhte huh pen Pasian' nasepna in ngaihsun hi.

Nobel Prize a san' ni-in hi bangin gen hi: "Nang leh kei banah mi phaakte, gilkial a site, Calcutta, Africa, New York, London leh Oslo leh adng dng. lam dunga guaktang in a mawk lupte adingin Khris singlamteh tungah si hi.Tua ahih manin hih mite it leh khoi ding mah hi a, i tavuan ahi hi. Mihing nuntak hun tom cik sungin itna va lah sangin a manpha zaw adang om lo hi" ci hi.

Kum 1957 in missionaries ten mi phaakte kiangah nasep kipan in lai zong hilh uh hi. Tua kum mahin tagah kepna inn zong hong uh hi. Kum 1959 ciangin a nasepna uh India gam khuapi tuamtuam ah hong keek uh hi.

A tup leh ngim bulpi uh pen mi cimawh, mi genthei, a huh ding nei lote huh ding ahi hi. Hun sawt lo sungin India gam khuapi 22 ah Pasian nasepna nei thei uh hi. A gam uh keek ta uh ahih manun Mother Teresa zong Australia, Africa leh South America lam ah nasep khawppih ding zongin zin zel hi.Tua danin minam neute lakah a cimawh leh genthei pha diakte kiangah nasem hi.

Missionaries of Charity leh a pawlte in kum 1970 kiim in nakpi takin gam keek uh hi. Tua ahih manin Mother Teresa nasepna in International theihpihna leh sum lamah huhna (support) na ngah hi.

Kum 1979 a Nobel Prize a ngah lai takin Mother Teresa leh a kizoppihte in leitung gam 25 ah Pasian nasepna mun 200 val nei uh hi. Mother Teresa in Russia, China leh Cuba gamah Charity Missionaries sawl beh thei hi. Leitung mun tuamtuamah AIDS veite, lungsim lam pongman luate leh mi gentheite adingin nasem uh hi.

Mother Teresa pen numei zahkai mahmah hi mah ta se leh a kum a upat ciangin leitung mite theih khat hong suak hi. Media tuamtuamah a nasepna zia kisuaksak zel hi. Leitung mihing kipahtawina a sang pawl Albert Schweitzer International Prize, US Presidential Medal of Freedom leh Congressional Gold Medal ngah hi.

Nobel Prize a ngah lai-in celebrity dinner kibawlsak sawm hi. Ama'n nial in tua bang an nekna ah a sum kizang ding khempeuh Calcutta khuapi a mi cimawhte adingin pia khia hi.

Mother Teresa pen mi pawl khatin 'Saint of the Gutter' leh 'Angel of Mercy' ci-in miphatna pia-in sam in ciamteh uh hi.

A sih kuan dongin Mother Teresa in Missionaries of Charity ah a seppihte huh tangtang hi.

September 5, 1997 in kum 87 mi hi in lungtang natna tawh si hi. India kumpi in gam zahtakna pia-in state funeral bawlsak in kha hi. A luanghawm Missionaries of Charityte adingin a kibawl Mother House ah kisial hi.

A sih ma pek panin laibu leh laipaih (articles) tuamtuam ah a tangthu kigelh hi. Kum 2003 October kha in Pope John Paul II in Beautified pia-in mi siantho (Saint) khatin Roman Catholic pawlpi in ciamteh hi.

A thugen a kammal hoih nono tampite lak panin a ciamtehhuai khat bang hiam cih leh, "Ka sisan in Albanian mi ka hi hi. Citizenship ah India mi ka hi kik hi. Upna lamah Catholic nungak siangtho ka hi leuleu hi. Ahi zongin ka sapna ngah pen leitung mi khempeuhte adingin ahi hi. Jesuh' aa ka hih manin ka lungsim in Jesu' lungsim suun hi," cih ahi hi.

~ Thang Khan Lian

*via social media

Share:

No comments:

Post a Comment

Comments not related to the topic will be removed immediately.

Recent Posts

Popular Posts

Articles

SUBSCRIBE

Thangkhal Bible in Mobile

Mobile phone a Thangkhal NT Bible koih ding dan

Read Thangkhal NT Bible

JOIN KV fb

ZOMI FINS

PHOTO GALLERY

THANGKHAL COSTUMES
TBCWD TOUR 24-Sept-2022
Kulhvum Prayer

Blog Archive