Interview: Professional Musician Sye Lalbawi

HASATNA kawmkal ah Guitar, Keyboard & Piano, Tonic Solfa leh Staff Notation banah Musical Instrument chi tuomtuom "master" sa'n hing tung.

Kum 8 vel ahi'n Guitar tawi ta. A khanguolte saili toh a kidieng kawikawi lai un, ama khu Guitar amu chi'a a tum nuom sengseng a chii tun dildel hi chi. Guitar gui meh zoulou sasa'n meh vevawn  tum valieng hi. Rangoon a music zildia akuon lai in eimi tour-guidepa'n khem in ana taisan a, chimaw beidawng in va um hi.

Ama ahileh Muollum tuolkuon Manipur State sunga Professional guitarist/ musician muonhuoi khat ahi. Amin Hausuonlal @ Sye Lalbawi, phamsa Pu Kamdal  taa 7 -- pasal 4 leh numei 3 -- lahah 6-na ahia, Singngat Hausapu Khupkhanhau min kitap ahi. Tuletu in New Checkon, Imphal ah St Michael School of Popular Music leh Dream's Recording Studio bawl in um hi.

Eimi Malaysia, Singapore, Australia, Canada, USA, leh foreign gama um te'n Sye Lalbawi in Album "Music" abawlte leh YouTube a "Guitar Riffs" leh "Solo" abawlte ana mukha /ngaikha te'n professional mama chi'n ngainop sah uhi. Maban a Official YouTube adi'n preparation bawl lellel hi. A Birthday March 01, kumkia khu 44th hita ding. Pasian ah ginna dettah nei mi ahi.

I muon mama uh tu khanga ei singtangmi North East sunga dinga zong Guitar zutdan/ thamdan leh Solo piehdan ngainop pe'n leh creative pe'n a kitepte, Sye Lalbawi leh Bruce K. Thangkhal, Joint Editor, Zogam Today houlimna uh ngaikhie va ui.

Zogam Today (ZT): Hello, Sye Lalbawi maw? Zogam Today apat hing ei, interview lei chi ut sim ka hia, naman thei diei?

Sye Lalbawi (SL): Aw man thei e.... Welcome taluo, Welcome taluo!

ZT: Tu'n hei ah na um ei?

SL: Tuletu in New Checkon, Imphal ah Dream's Recording Studio buoipi in ka um hi.

ZT:  "A nahgu Saikul langa ava mu" a kichi a, hei a kithei uh?

SL: Hima ei, Saikul vangkhuo apat Lie Nengtinhoi @ Titing Kom toh 2015 (June) in pumkhat na suo ung. Imphal a Bible ang zil lai a kithei hita bou ung.

ZT: Lailam ah, bangtan na sim?

SL: Buoina tuomtuom ziehin Class 12  zou manlou in ka na khawl kha hi.

ZT: Kum bangzat nahi'n guitar na tum pan tai?

SL: Guitar pen kum 8/9 vel ka hi apat ka na dei in, ka na tum pat ahita hi.

ZT: Guitar ko'n ang hil masapen ei?

SL: Ka neulai kum 8/9 vel ka pha lai in ka nu toh Busau a ka nu u-pa kunga ka va um uhi. Atapa tahpen Suankhohau toh lou ka kuon khawm zel ua, tuanah Guitar vomlui khat ang paw zel ua, Buh sungah tum theilou hinanleh ka tha nuom mama ahichieng, kava sai cheuhcheuh zel hi. U SK Hau in a Key/Chord khat teng ang hil zel hi. Tuanapat ken zong atumlou hun chieng ka na tum dap zelzel a, khucia hing kipan khie ka hi. Muollum a innpi ah ka U Hau (Lunhau) in Guitar khat nei a, ka U Hau, ka U Mangnoute tumdan ka na en zel a, amau te'n zong Key khat leh nih ang hil zel uhi. Tuachia awlawl a kang tum theisuo ahi.

ZT: Rangoon ah Guitar zil ang kichi a, themkhat nang gen thei diei?

SL: Aw, kum 2001-2003 sung Rangoon (tun, Yangon) ah Sye Kham Suan Dal (Tedim) leh Sye Ragangthai (Khalkha) te apan in Guitar leh Piano ka na zil in, Grade-4 tantuo ka na zou hi. Grade-5 apat Grade-8 tan ahileh kang kile nua in New Checkon ah Music School hong in tuanah keima leh keima kiham bawlna toh kana complete hi.

ZT: Music Class na bangchi nei uh?

SL: Rangoon a ka sanggampa U Kapmeng inn pansan in music class ka gaal kaithaw hi. Niteng (daily) Morning Shift (10.30am - 11.30am) chieng Keyboard leh Piano leh Evening Shift (3.30pm - 4.30pm) chieng Guitar ka zil hi.

ZT: Rangoon na pei dan nang gen thei diei?

SL: Lamka Zomi Colony a pat Moreh ah, ka U Hatkhannieng te pansan in tuana pat Burma gam Khampat ah ni 2 ka gieh uhi. Khampat apat Kalaymyo ah 3 months sung sanggampa Haupau kungah Classical Guitar Basic Course ka zil hi. Ka zilzaw in Kalaymyo apat Mandalay tan
tuilam (sea route) ah kapei ua, Mandalay apat train a ni 3 sung pei in Rangoon katung uhi. Tami ka lamzawt dan tomkim hiva e!

ZT: Music a na specialized line bang'e?

SL:  Guitar ma ahi. Hinanleh music i chi chieng a, Guitar chouh hithei samlou ahi chia, Keyboard leh Piano Course ka labeh hi. 2001-03 sung kana zil hi.

ZT: Music School bang kum a na pat?

SL: St Michael School of Popular Music kichi 2004 in ka pan hi.

ZT: Dream's Recording Studio bangchi a kipan? Na Rate lah...Music track siam man chi vel...?

SL: Dreams's Recording Studio ahileh 2012 kum in ka na pan hi. Tua hun lai in music (track) charge  toh kisai in pen laa khat Rs 1500/- atangpi'n ka na la (charge) hi. Hun hing peitou zel in khawvel khantou dungzui in tulai in laa khat (per song) ah Gospel Song-te Rs 2500/- leh Love Song-te atangpi'n Rs 3000/- bang ka la ta hi. Hindustani leh Rock Music-te pen Rs 5000/- to Rs 8000/- ka la (charge) hi.
     Rock leh Hindustani-te ah hun-le-tha (hunlut leh thalut) lut deu hi. Rock Music ahichieng in Guitar zutdan leh thamdan professional a suohsah poimaw mama banah Hindustani zong a neuhneuh tam mama ahichieng a tua dungzui a, a charge zong kikhe deu chidi hi. Tuazieha tam tegel khu mantam deu hi.

ZT: Bang zieh a "Dream" Recording Studio kichi?

SL: Music zildia Rangoon ka kuonlai a kana "dream" (tup) ahizieh ahi.

ZT: Recording (music/ song) ding toh kisai in Guitar in panmun bang poimohna anei in na thei ei?

SL: Music ading in Guitar khu ana masapen leh ana kipatna ahi. Western (English) te'n  Guitar mama in music production mawng mawng ah a thupi in koi zing uhi, zong adih hi. Guitar atumtupa'n siemtah a atum/azut chieng mihing lungsim ngaituohna heng lamdang thei hi. Tambang lungsim kuoi thei siemna (skill) khu Computer tanpha inzong bawl theilou hi. Mihing siem dungzui in music pe'n sil lamdang mahmah suo thei hi. Tuaziehin Guitar pen music khat leh ni ah poimaw lou bang nanleh ama panglou in music pen piching thei tuonlou hi.

ZT: Igam uah Laa leh Music dinmun bangchi nasa?

SL: Igam ua Laa/ Music lam kikhangtou mama ta in ka mu a, zong ki-talented thei mama ta hi.

ZT: Chin State, Mizoram leh Manipur State, koite music Industry lamah changkang pen in namu a?

SL: Chin State pe'n Burma hing suoh van in Burma pe'n Western Music/ Guitar lamah phah na ngai um samsih ve'n. Yangon zong British-te na opkhum munpi khat ana hi chieng a, Guitar lamah ei sanga na khawmu masa leh advance zaw thamtham ana hi uhi. Tualeh Mizoram pe'n atomlam a gen in Western Music ah i U-pa (big brother) suoh nalai ve'n.

ZT: Hahsatna na tuoh ngai  ei?

SL: Aw, musician hivang a hahsatna tuolou ding chi hituon lou, kituo thamtham hi. Hasatnate khu lawchinna kalbi ahi chi'n kithuo hamham hi. Thuozawna inei chieng lawchin na'n hing zui ngei ding chi ka gen ngam hi.

ZT: Lungtup muolsuo nadin bang poimaw pe'n in na ngaituo ei?

SL: Pasien kunga nga masah a thumna a thei zing poimaw masapen hi. Sil hamsa thuozou dia um ding. Self-motivation, Self-trust, Self-confidence tualeh Self-discipline nei zing a pan ilah chieng lawchin na'n hing zuon ngei ding chi ka gen ngam hi.

ZT: Rangoon na um sung na kipahna mama a um kha ei, nang gen thei diei?

SL: Ei, gen thei tham e. Rangoon ka um sunga ka kipahna mama khat ahileh... Ka sum-le-pai teng ang bei nua in mabaan sunzom theilou din ka um a, tuachi'n beidong tah a ka um lai in ka umnapa ka U Kapmeng in Pasien ah nga vailen thumna ah theizing va ui chi'n ka kikhopna uah ang phuong hi. Tuachi'n ni 2 ni 3 vel ka thum nua un lamdang tahin Pasien in ka thumnate uh hing dawng in, ka Beh-le-phung Suontah Dopmul te'n ang panpi'n, tuateng toh mabaan ka sunzom thei hi. Rangoon aum ka Dopmulpite banah adiehin ka U-pa Kapmeng tungah lungdam kipahna sangpe'n tami news tungtawn in ka tun hi. Ka tunga na hoinate uh hing lethu zousih nanleng ibieh Mangpa'n alet tampi'n thupha namkim hing pechiet ta hen!

ZT: Bangzieh Rangoon sese a va kuon?

SL: Tualai a Rangoon ahileh South East Asia gama dinga Western Music Culture ana khaulen mama na munpi ahia, tuateng toh lungtup nei a na kuon ka hi.

ZT:  Rangoon na kuon lai in na lungsim a bang um ei, bang na tup ei?

SL: Music zilzaw chia Manipur a Music Studio khat hawn ding chi kana tup ahi.

ZT: Music zildia na kuon lai in lampuipa'n ang khem a kichi a, adih ama?

SL: Tami toh kisai ka gen ut khollou hia, hinanleh ka gen nuam khatah chu hasatna, lawchinna, theisiemna umthei nang a, Pasian lemguot khat in ka koi hi. Ka lampuipa'n a hing khem va'ng langkhatah hing kithuopi ding Pasian in mi ana bawl zel hi. Training zaw ka'ng kilehin, a tenna inn Tamu ah kava pei in ka hasietdan thu kava gen hi. Pasian min in ka ngaidam ta chi zong ka hil hi. Tuazou kum sawtlou in vangsiet huoi tahin mi khuttlum thuo in a hinkhuo ana bei hi. Dahuoi kasa mama hi.

ZT: Tonic Solfa leh Staff Notation kikhiet daan nang gen pieh thei diei?

SL: Tonic Solfa ichi chieng in mihing Aw/ Voice lam a pat laa sahkhiet Aw senkhiet lampang ahi deu a, tualeh Staff Notation ichi chieng in tumging (instrumentals) aging thei khat poupou mihing in a ginsah lamtoh kisai chilei adih pen ding in ka koi hi.

ZT: Lockdown ziehin Biehinn kikai theilou, bangchi'n na geel ei?

SL: Lockdown zieh a Biehinn kikai  theilou pe'n mizousie in pawi isah ding un ka gingta a...nanleh Biehinn sese a kikhop adih pen ahi tuonsih a mihing lungtang a kinga zaw hi. Innsung, buhsung, heisung hinanleh iginna uleh ilungtang sung uh ahi. Pasien in a dei chi'n ka ngai hi.

ZT: Zou sungah koi laphuo siem nasah pen ei, koi lasah siem nasah pen ei?

SL: Pu M. Lawrence Zou leh Pu Jamkholien @ JK Manlun, amau geel laphuo siem ka sa hi. Ka mi pahtat khat zong ahi uhi. Pu JK Manlun laphuote thupi kasa hi. Lasah lamah Pu Lawrence khu professional kasah hi. Azieh ahileh a laa-te Software hatna in akibawl sih a, natural leh ama originality voice pawkhe zing in abawl a, hoi kasa in dih zong kasa mama hi.

ZT: Music toh Drugs kimat chi'n a kigen a bang'e na ngaidan?

SL: Music leh Drugs kinai chipen langkhat ah Music zong lungsim nuomsah sil lamdang khatpi ana hi a. Tualeh drugs zong mihing lungsim nopsahtu khat ahiziehin keima mimal ngaidan ah a mihing a kinga in ka koi hi. Azieh ahileh zahdan laahdan tuomtuom a um a. Example: Keima'n lungsim kitawldamna/ lungsim kipahna tualeh Pasien phatna (devotion) leh vengsung society mipi phattuomna leh hoina lam a ka zah leh drugs toh kigamla hilel lou amah chi'n ka koi lel hi. Tuaziehin music leh drugs kinai chi toh kisai in mi pilvang leh pilvanglou, a sie leh pha theina ua kinga in ka koi hi.

ZT: Zawl Laa/ Love Song khekhat in a selam in a gen ua, bangchi'n na ngai ei?

SL: Asie chizong bang um sam di e. Amabou pasal khat in numei khat a itna leh ngaina thute laa a kisa ahia. Tami numei-pasal kingaina pe'n Pasien na siemkhiet sil lamdang mama khat ana hi ahi. Tualeh gospel lasah ichi zong zawl lasah khat sang in sietna lienpi na neithei thepthup zel hi. Keima ngaidan in va'ng ami a kinga zaw ka chi nuom hi. Tuazieh in Love Song sahte se teitei ding chi zong um in ka koisih hi.

ZT:  Guitarist ah koi'e na Idol?

SL: Myanmar a music band minthang mama "Iron Cross" a lead guitarist Sye Chit San Maung khu ka mi ngaisa'ng pen ahi.

ZT: Maban ah bang plan na nei ei?

SL:  2018 March apat Game Village, Imphal ah Music Culture promote semna di'n music school building (80 ft x 48 ft) khat ka lam lellel hi. Kum nih sunga kizaw sawm hia, hinanleh Covid-19 Lockdown ziehin kikhawl tadih phawt hi.

ZT: Music lunglutte di'n bang na vaihah nuom ei?

SL: Tukhang a Music lunglutte ading a ka vaihah nuom ahileh amasa'n eima personal specialised line khat Guitar/ Keyboard or line khat poupou a guoltung tuonna khat nei a ngai hi. Hihna mumal nei senglou a maw pawng bawl in kivahna/nehmuna hingtun zoulou ding chi thei vai. Musician khat basic (foundation) training neilou chipen um zieneilou suo hi. Tuabanah talent toh kisai zong ahiziehin self-discipline nei kawm leh Pasien zaudan siem kawm a musician hihna value neitah hing hi un chi ka vaihah nuom thupipen hi'e.

ZT: Ahileh bangchi dan a top musician chia hing kigen thei e, neukhat nanggen thei diei?

SL:  Aw... theising... ahin keima lam apat zong Pasian a ka thumna khat zong ana hia, tamte ziehin Pasian thupina ka pe masa hi.Tualeh patatna kamteng pen mipi observed dan leh mudan a pat himai loudi ama? Gen ding zong thei tuonsing.He..he..he.

ZT:  Bawl ding tampi khawlsan zen a interview hun nang zatpih manin Zogam Today in kipahthu kang tut uhi.

SL:  Bangma zong kihilou, kisuonlah bang huoi kasa zaw bawn hi. Zogam Today tungah lungdam ing. Zogam Today Damsawt Hen!

---------------------------------------------
SYE LALBAWI guitar tumna khat:
Watch "Sye Lalbawi - Riffs solo (Music VDO)" on YouTube
https://youtu.be/OOPms6xj1vo
---------------------------------------------

~ Zogam Today [02 Aug 2020]

Share:

No comments:

Post a Comment

Comments not related to the topic will be removed immediately.

Recent Posts

Popular Posts

Articles

SUBSCRIBE

Thangkhal Bible in Mobile

Mobile phone a Thangkhal NT Bible koih ding dan

Read Thangkhal NT Bible

JOIN KV fb

ZOMI FINS

PHOTO GALLERY

THANGKHAL COSTUMES
TBCWD TOUR 24-Sept-2022
Kulhvum Prayer

Blog Archive