Pi Thuangkhongai tanchin tom kim


Hih thu ahih leh Pastorpi Thuangkhongai in adam lai a ana gelh ahi hi.

KA TANCHIN TAMLOU

Ka min Thuangkhongai a hi a, ka pi Ngemthuang taam ka hi. Ka pa Pauthang a hi a, Thomte beh kahi uh. Ka nu Vungmai ahi a, Ngawnbung khua tu a Mualnuam kho phakma deuh a mualdung hong ki khoh khesuk 'Tuilim Mual' a chihna mun uh ahi a, hiai khua ah kum 1925 lak vel in ka piang hi. Kou unau ka nu sung apan piang teng hiai anuai a bang kahi uh:-

1. Thuangkhongai (kei)
2. (L) Kaizakhup (a neulai a khuhhip a si)
3. (L) Chingkhoning
4. (L) Chinzalam (Tualzachin, Singmun hausa pa – ka pu Chin tam)
5. Pasal khat (a neulai a si – A min ka thei nonkei)
6. (L) Liankhanngai (Lamka a si)
7. Mrs. Douzam @Ngounu (Upa Sanglian' zi)

KA PIAN ZIA

Kei ka hihleh ka neulai apan melhoih mahmah, dong thinthen, deihthoh huai mahmah ka hi a, ka nungak tung a ka nu leh pa nungzui a khokim-khokiang a ka hoh chiang bang un min hoih hon sa thei mahmah uh a, iplah huai hon sa thei mahmah uhi. Vommam hiuhiau, vomlua lah hilou, ngoulua lah hilou, mit thuk sim kilkel, biang puam lile, vaimel pu sim pian kahi hi. Mi hon mukha peuh in hoih honsa ua, ngaihzawng di kia in hon en ua, eilah tangval a leng ki lunglut nailou, kua ngaih a kua ngaihlouh ding ahia chih leng ki khen thei nailou, a khenchiang bang in melhoih leng buaihuai na mai e ka chi lungsim sek hi.

KA PA TUNGTANG

Ka pa ahihleh mi lian mahmah, mi thahat, mi kuhkal, tup-leh-ngim kichiantak nei mi leh tup-leh-ngim te hih tangtun sawm teitei mi ahi hi. Melhoih leh mi ngou, mipil leh khanvual polhsiam mahmah khat leng ahi hi. Ka nau Ngounu leng 
amah sun a ngou ahi ngei ding in ka gingta hi. Adangte ka hih ualeh ka nu sun ka hi ding ua, ka vomsim chiat uhi.
Ka pa Ngawnbung khua ah siksek in a pang a, "Siksupa" a chi uhi. Malai i khosakdan ah na poimoh mahmah khat ahi 
a, hiailou in khua ki ding theilou hi. Siksek man chi a sum kipiak a omkei a, pumkai a chi ua khote'n tu, tem, heipi, 
poimoh tuamtuam a va koih ua, aman a na sek sak zel hi. Pumkai man chi in kumtawp chiang in buh chin khat/chin nih a va sung zel uhi. Buhsun, tangseu chi a hausate kiang a ki sung bang zaw ahi kei a, pumkai man a kichi lel hi. Huchi komkom in ka pa'n lou bang leng a nei zel hi. Buh-leh-bal, nek-leh-tak in mi ka eng ngeikei uhi. Ka pa mi thahat mahmah khat leng ahi. Tuni tan in "Pauthang lou lui" chih bang a omsak ua, a tui leng a lim mahmah hi. Nikum lam a ka nau Ngounu te nupa a va zinlai un hiai tui a hon pua ua a hong tun un kisamkhom hial in ka donkhom ua, ka nuamtuammahmah ua, lim leng kasa thei mahmah ua, ka naute nupa chihdan leng hong siam uh ka sa a, ka pakta mahmah hi. Lungzuan a kaithou lua a, ka nu ka pa ka ngaih a thaaksak mahmah hi.
Ka nu leh ka pa a kiten ma un, ka pa'n inkuan a na nei tham a, ahihziak in, ka pa bel Pathian thu a lunglut mahmah mi khat ana hihziak in ka nu masa Pathian thu oi dia a zawtzawt chiang in leng a ut bikbek kei hi. Huchi in kituak thei mahmah lou in ngaihdan kigamla deuhdeuh a om in a toptop in a ki khenloh khong uhi. Ka pa ta masate hiai anuai ate ahi uh:

1. (L) Vungzadeng (Thangminlian' pa)
2. (L) Tongkhogin
3. (L) Vanlalsiam

KANU TUNGTANG

Ka nu min Vungmai a hi. Kapu Tualzachin naunu, Langel beh ahi uhi. Kapa azi masa toh hong kikhen chiang un kapa'n ka pu kiang ah kanu azi dia va ngen in hong kiteng uhi. Ka nu'n ta sagih(7) honnei a hiai teng lak ah pasal thum ka piang uhi. Vangtah huai tak in pasal teng in aneulai ubang, alet nung ubang in hon sihsan ua. Numei 4(li) ka suakta uhi. 

A hihziak in kanau Liankhanngai in leng Lamka a ka omlai un hon sihsan zel a, ka nau Chingkhoning (m/o Muana) in leng kum tamlou paita in hon sihsan non a, tu in kei leh kanau Ngounu kadam nimnem uhi.Ka nu bel mi thanuam mahmah hi a nasem lou a omthei hetlou te ahi hi. Kapan vangtah huaitak a 26/12/64 kum a hon sihsan nung in amahkia in khosa a, ompih ding neilou ahih ziak in katanu Nempi bang, katanu Pivung bang, Zomi bang in va ompih ua, a mah leng lungnuam tuam mahmah a atute'n leng ngaina petmah uh a akiang a om bang nuamsa lua uhi.

Ava om kha peuhmah in api meh huansiam dan gen mangmoh in nei uh a, sihzou pok lel leng hon huan chia lim kisa law mahmah a, en ama huan bangbang a,atutna mun tektek a tu a atoh dandan a itoh chia leng ama huan bang thei mahmah lou ahi chi uhi. Amah ahong upat mahmah chiang in amah leh amah leng ki enkol zou nonlou in hong om a, kanau Ngounu te nupa in amau kiang a lasuk in a ompih ua, hiai ah leng nasep mahmah lunggulh in sengkhat pua in tukhat tawi a sep theihtheih sem ding in niteng phial in kuan khia hi. Sem nonken chi a akhouhkhouh chiang un leng kadamna ahi chi in ut tuan mahmah lou hi. Ka nu amah leh amah ki enkol zou nonlou, kanau Ngounute nupa in amau kiang a lasuk a asih tan dong a amau nu sangmah a leng hoih kepzaw ading uam chih dingkhop a honna kepsak ziak un a tung uah kakipahna a tulngei kei ding hi. Ka nu'n leng 22/2/91 kum in hon beisan non a tu in kanau Ngounu toh keikia ka omta ua, ka thomhau mahmah ta uhi. Kenleng tunung zek chiang a paisan nonpah ding ka hihchian, kanau amah kia hita ding kachih chiang in kakhasiat mahmah hi.

NGAWNBUNG/MUALNUAM KHUA A SAPTUAM PHUHNA

Ka pa bel Chanchinhoih nasepna lam a lunglut mi mahmah khat ahihziak in hun awl a neih peuh leh khosung-khopua a Pathian thu gen a vak kawikawi mi khat ahi. Huchih lai in Pu Dala (tua Pearsonmun Hausapi Pi Biaki pianna pa) Missionary a vak kawikawi khat toh hong kimankha in alang-alang ah Pathian thugen in a vial vakvak uh hi. Huchihlai in Songtal khua bang leng a va pha ua, Pathian thugen ding a ava zot uleh "En puanhual kuah a vial vakvak na ding hun nei teilou" ana chihsan ua, a ut hetkei uhi. Huchih hunlai in Vuite kual ah Pathian thu lut panpan ahihziak in Pathian thugente leng ki pakta law nailou hi. Amau bel mi thanuam law mahmahte hi ua, khovak ma a vaikuan a khomial chiang a vaitung zel, a tate uh mel diktak leng khovak lai a mu ngeiloute ahitel uhi. A tenna Mualnuam khua ah leng alang-
alang ah Saptuam phuhkhiak dingdan buaipih in mi malmal bang zawn in a buai thei mahmah hi. Kaipau, Damkhokai, Sunggin leh mi dangdang zawnkhawm in Saptuam a phut uhi. N.E.I.G Mission nuai a om in ka pa hi Mualnuam khua a Saptuam phutkhe masa pen leh Pathian thu oi masapen ahi hi.

NGAWNBUNG/MUALNUAM KHUA APAN PEMKHIAKNA

Ka pa bel inten-louten a lunglut mi leh maban saupi mu mi ahi a, hiailai pek in leng tuilou bawl ding bang ana lunggulh mahmah ta hi. Huchi in Tuilakzang ah tuilou bawl ding a om chih a hon zak in tuilou bawl ding lunggulh in Suangdoh ah hon pem pih hi. Tuilou bawl ding a hong kisak chiang in a gam mite'n hon phal takei ua, a lemtang ta kei hi. Huchih hun laitak in Bungmual hausapa Pu Thangtual in a ma khua a teng ding in ka pa a hong pokhia hi. Ka pa bel mipil, houlim siam, miteng pawl siam ahihziak in a kituak ngial uhi. A tenna peuh ah vaihawmtu khat in a pang gige hi. Bungmual khua hausapa toh kinaih in tua bung sing lianpi omna ah ka tengkhawm ua, ki ngaina tak in ka khosa khawm uhi.

Ahihziakin, bangziak ahia chih ka theikei a, hausapa leh a khote hong kituak takei ua, a pem beisan phial ua, kou bel 
kum thum val ka ten pih uhi. Kum thum val bang ka tenpih nung un Lamka a ka pa lawmte'n Lamka ah hong tengsuk mai un chi in ka pa hong zon ua, ka pa'n leng Lamka ah hon pempih leuleu hi. Mi inn neuchik khat luahkom in ka inn ding uh ka tawm ua, kei bang gaw pua in Tuilehluan lam ah ka hahpan thei mahmah hi. Ka innmun uh ahihleh Tedim Road gei lamlian apan gamla sim ahi a, hiai lai ah Mualbawk ah ka teng uhi.

BIAKIN LAMTHU

Kou Suangdoh apan inn 6 leh khosung mi inn bangzah hiam kithuah in Tipaimukh lamlian zul ah Pu Ngulvum (Sialkhopau' pa) leh ka pa makaih in Biakin ka lam ua, kei leh ka lawmnu Ningngai bang ka hahpan mahmah ua, Tuilehluan dung a pumpeng leh ngathal bang kava pua ua, pumpengte gawheh a zang in, ngathalte bang in ka zang ua, biakin lianlou khat ka hon tunding uhi. Hiai ma in, biakin dang a om kei. Biakin tungding masate lak a khat a ka pankhak vangpha ka kisa hi.Tuni chiang in Lamka ah Biakin lianpi mahmah asung a iom chiang bang aleng kongpua a om hileh kilawm khop alian ahon lamkhia ua, kouhun lai toh kateh chiang in Pathian thu ah ikhangtou mahmah ua sum leh pai leh innten louten ah leng vualzawl na thupitak itang uhi chih muh theih in a om a Pathian min kaphat a thupina pahtawi na amah kakhu sak hi ... Halleluiah Amen.

PASAL NEIHNA

Ka pasal Pastor Thongluan ahi a, mi vangtah tak khat ahi ding a, Thangkhal kual a Khajang khua a a omlai in a zi it tak (L) Mrs. Vungkham in a sihsan a, aman kuaman kahlouh ding, amah vangam a nuamsatak a khawl tawldam ta ahi achih chiang in Thangkhal nupi hon in kahlouh dia pammaih salua in "Pa Luan aw, ka kah theita ding uai" chichi mai in kidekzou nawn samlou in kahtam khasiathuai pipi lou in a kah khum kheukhou mai uhi. Ka pasal in azi ittak hon khuai chiang in panpihtu bei a hithei samlou ahihchiang in kei hong hel uh a, ka pa leng Missionary nou khat ahihsam chiang in Pathian gam nasemte mah ngai thupi ahi ding a, lem ana sata mai hi. Huchi in pastor Raltawn (Kolchuan' pa) khut ah Saptuam Dan Siangthou in ka Biakin lam sung mahmah uah ka pasal Pastor Thongluan toh ka kiteng uhi. A kum ahihleh ka thei nawnkei hi. Ka kite'n khit phet un inn luah zok ding leng omlou ahihman in ka kitenni zing mah un Khajang lam ah ka paipah uhi. Lamka apan Khajang gamla tellou ahihman in ni khat in ka tung uhi. Khajang khua a kum 5 vel ka om zoh un heutute'n ka pasal Mualpi a om ding in a suan nawn ua , January or February 1948 kum in Mualpi ah kaki suan uhi. Katate, Khajang ah Niangpi, anuai anu(a ngeklai a honsih san) leh Nempi kanei man a, Mualpi a kahong kisuan un Nempi a ngeksen a kon puaklut uh ahi. Nempi 5-11-1947 in apiang hi,Mualpi khua ah Lianpu leh Chinnu apiang ua adangte ahihleh Panglian khua a piang ngen ahi uhi. Mualpi a kum bangzah hiam kate'n khitchiang un heutu te'n, Panglian khua ah hon suan leuleu uhi. Hiai khua ah Chinnu, Thangpu, Muanching, Khanboi leh Hoihnu apiang uhi. Katate lakah ka it mahmah Nempi'n hon paisan a, chikchiah amel ka mu non diam ka chi vungvung hi. Keileng khovel ah sawt kataam nawn kei ding a nikhat tei kahinna hong beidia ka pasal,katanu Nempi, kanu, kapa leh ka naute hon paisan sa tengteng amel apuam uh leng katheih chet nonlouh te'n honna dawn ding uh ka chihchiang in kaki lop law mahmah hi.Aw, bang zahta a kituah khawmna ni thupi hitel ding ading!!!

"Aw, ngaklah ing nonpi khom hun ding,
simlei ngailou a Zion Toupa pakleh
it leh ngaih teng kim hun ding"

THANGKHAL TE LAK A OMNA

Thangkhalte lak a kava sepsung un, nuam leng ka vasa vanglak uhi.A siam thei mahmah uh a, tanau kihuai dan leh insak inkhang u–leh-nau khan leh vualte toh kihian tuahdan a siam mahmah ua akhing, asa kikhol deudeu in kinek ngaih thei mahmah uhi. A taksap uh omleh hiai tasam ing e chi a kilakpah lel, a neite'n leng it ding a ngai vetlou. Amau leng a taksap uh a om leh huchi mah a vala ziau lel uh. Hichi bang hindan kilom leh hoih eilak ah om ngellou abang. Tunitan in leng kipolh khomna bangbang hiam aneih chiang un hon mangngilh ngeikei ua, hon chial khial ngeikei ua, thil manpha pipi leh silh leh te'n hoih pipi hon pia ua, ka lungkimlua hi. Damlou hitang a ka om in hon veh khialkei ua, ka damna ding leh ka dam sawtna ding in hon thuumsak ua, hichi bang deihsakna amau apan ka tante ziak in Toupa thupi tak a toisang in om henla a min lian semsem hen kachi hi. Amau leng Pa Pathian in ompih den henla Saptuam vai leh mimal 
vai ah khosakna leh sum leh pai zonna ah Pathian in ompih den in makaih zel leh chih ka deihsakna sangpen ka lan hi.

Thukhit na : Ka thutawp na ding in ka pasal in Thangkhalte lak a ka sepsung ua, haksatna a tuahte-engbawl leh simmoh 
a aom nate, tun nang, giahnang nasan muzoulou a aom nate. Rev. Khaikhanthang in la a aphuah a asukzel pen in kalung hon khoih mahmah a hihman in keileng kasih a ama kianglam ( ka pasal kianglam) kazawt chiangin a phuakpa mahmah in " VEVAW TA ZEN" chi a la phuah hon saksak leh chih kangen hi. Thangkhal Babtist Church te dam sawt in Toupan 
makaih denta hen.

- Thuangkhongai

Sd/-
MG Thangkhal
News Editor, KHALVONTAWI

KHALVONTAWI
Information For All Thangkhal
Share:

No comments:

Post a Comment

Comments not related to the topic will be removed immediately.

Recent Posts

Popular Posts

Articles

SUBSCRIBE

Thangkhal Bible in Mobile

Mobile phone a Thangkhal NT Bible koih ding dan

Read Thangkhal NT Bible

JOIN KV fb

ZOMI FINS

PHOTO GALLERY

THANGKHAL COSTUMES
TBCWD TOUR 24-Sept-2022
Kulhvum Prayer

Blog Archive